5 oktober 2014
“If you put the federal government in charge of the Sahara Desert, in 5 years there’d be a shortage of sand” Milton Friedman, 1912 – 2006
Indien de CEO van een multinational zijn bedrijfsomgeving kon kiezen, zou hij positief gestemd zijn over de volgende aspecten uit de huidige wereldeconomie: Productiekosten nemen af door lage of dalende grondstof en energieprijzen; Lage inflatie zorgt er voor dat contracten niet dienen te worden heronderhandeld en maakt werknemers terughoudender bij het eisen van hogere lonen, hoge werkloosheid zorgt daarbij mogelijk voor verhoogde loyaliteit van werknemers; Lage rentestand zorgt er voor dat schuld relatief goedkoop is; Overheden met verbeterende balansen die in goede en slechte tijden hun budget overschrijden blijven veel uitgeven en tenslotte; Zakelijke klanten hebben verbeterde balansen en lagere kans op faillissement. De CEO zou zich echter wel zorgen maken ten eerste over de terughoudendheid van klanten om uitgaven te verhogen, ten tweede over de lage economische groei, deels veroorzaakt door eerder genoemde werkloosheid en ten derde over de toename in geopolitiek risico. Voor ons investeringsbeleid betekent dit, behoudens een aantal onzekerheden, een gunstige mondiale financiële markt voor aandelen.
De economische ontwikkeling in het laatste kwartaal van Europa en de Verenigde Staten is verder uiteengelopen veroorzaakt door tegengesteld monetair beleid. De Europese Centrale Bank (ECB) komt nu onder druk om zijn balans ook te vergroten terwijl de Federal Reserve (FED) deze juist aan het verkleinen is. Dit verschil is een van de oorzaken dat veel valuta’s, waaronder de Euro en de Yen goedkoper worden tegenover de Dollar. Een zwakkere valuta maakt deze economieën internationaal competitiever en kan behulpzaam zijn in het bewerkstelligen van groei. Het is in het verleden vaak voorgekomen dat groei in de VS leidt tot hogere groei in Europa. Wij verwachten dat de hogere groei in de VS de rol van China als groeimotor overneemt en de economische groei in de wereld naar een niveau boven de 3% ten opzichte van de laatste drie jaar zal stuwen.
De Chinese groei zwakt naar verwachting af, maar blijft boven de 7%. Indien het nieuwe leiderschap in India de verwachtingen kan waarmaken, heeft het land een hogere potentiële groei dan China. Latijns Amerika en in het bijzonder Brazilië zijn afhankelijk van verkiezingsuitslagen om uit de huidige stagnatie te komen.
Gegeven het tot nog toe fragiele herstel verwachten we dat de grote centrale banken hun rente de komende maanden niet verhogen. Inflatie is laag in alle ontwikkelde regio’s. De VS toont groei, maar met schokken. In Europa zijn de totale leningen van banken aan de private sector verder afgenomen en is inflatie ruim onder het 2% doel. Obligatierente loopt mogelijk verder op wanneer de centrale bank in de VS het opkopen van obligaties stopt en meer concreet wordt over het verhogen van de rente. De verhoogde spaarquote in de wereld zorgt echter voor een tegengesteld effect omdat er veel liquiditeit op zoek blijft naar rendement.
De relatieve waardering tussen aandelen en obligaties is in het voordeel van aandelen. Het verschil tussen dividend- en obligatierendement blijft historisch groot, vooral in Europa. Aandelen koerswinstverhoudingen zijn echter hoog, mede gevoed door de lage rente. Wij blijven van mening dat met een goede aandelenselectie en nadruk op winstgroei er goede rendementen te behalen zijn in aandelen.
Potentiële risico’s die wij voortdurend monitoren zijn: i) een mogelijke liquiditeitscrash veroorzaakt door de steeds grotere ETF markt gepaard gaande met steeds lagere voorraden van handelaren, ii) een toename van de geopolitieke onrust, iii) mogelijke protesten veroorzaakt door langdurige hoge werkloosheid in Europa, iv) EU verdeeldheid door de grote verschillen in de mate van hervorming die de overheden doorvoeren en v) het onvermogen van bedrijven om hun hoge marges te behouden.
Asset allocatie
Aandelen hebben hoge rendementen opgeleverd de afgelopen twee jaar. Wij zijn overwogen geweest in aandelen en liquiditeiten en hebben obligaties onderwogen. Vanwege de onverwachte verdere rentedaling heeft de lage obligatieallocatie tot dusver geen waarde toegevoegd. Wij geloven echter in het houden van de huidige koers aangezien onze verwachtingen en de huidige grondslagen van ons beleid niet zijn gewijzigd. De nadruk op waarde-aandelen leidt ertoe dat er minder marktrisico in de portefeuille zit dan in de referentie-index.
Met een lage allocatie naar obligaties en de nadruk op korte looptijden is de portefeuille gepositioneerd om een periode van langzaam stijgende rentes goed te doorstaan.
Edelmetalen houden hun verzekeringskenmerk voor mogelijke wijzigingen in het risicosentiment. Energieprijzen reageren niet significant op de onrust in het Midden-Oosten, maar tonen tekenen van overproductie en stagnerende vraag. Vastgoed en Private Equity ondernemingen blijven diversificatievoordelen toevoegen aan de portefeuilles.