2 oktober 2015
“The only investors who shouldn’t diversify are those who are right 100% of the time”
John Templeton
Aandelenmarkten zijn terug op het niveau van begin dit jaar na het teleurstellende derde kwartaal. De MSCI wereld aandelen index genereerde een klein positief rendement in Euro’s, maar een verlies van 6,6% uitgedrukt in Amerikaanse Dollars (USD). Europese beurzen staan ook weer op het zelfde niveau. Bij ons eerste schrijven dit jaar toonden we ons het meest positief over de Amerikaanse aandelenmarkten en achtten we de Europese markt te onzeker. Gedurende het eerste half jaar is allocatie naar aandelen afgebouwd. De voornaamste bron van rendement is het sterker worden van de USD en Zwitserse Frank versus Euro. Nu aandelenmarkten na negen maanden terug bij af zijn, lijkt het een goed moment om te evalueren wat van de eerdere beleggingsvooruitzichten nog van kracht is. Dit wordt per grote regio besproken.
Allereerst de V.S., macro-economische data blijven sterk. Consumenten zijn positief, inkoopmanager indices zijn hoog en inflatie blijft laag. Nieuwe banen zijn voornamelijk in de lagere schalen en arbeidsmarktparticipatie blijft laag. Economische groei zal dit jaar waarschijnlijk niet boven de consensus 2,5% uitkomen. Dit alles leidt ertoe dat de Amerikaanse Centrale Bank, de Federal Reserve Board, weinig druk voelt om de rente te verhogen. Deze is overigens nooit verhoogd in een jaar dat de Amerikaanse beurs negatief was. Indien de rente wordt verhoogd, zal dit waarschijnlijk geleidelijk gebeuren en aandelen-markten zouden dit goed moeten doorstaan. Financiële markten hebben tijd gehad om zich voor te bereiden aangezien de eerste aankondiging van een minder ruim monetair beleid alweer 2,5 jaar geleden was. Obligatiewaarderingen in de VS zijn niet aantrekkelijk omdat de kans op een verdere rentedaling laag is.
Ten tweede, Europa verbetert ten opzichte van het begin van het jaar. Politiek risico is afgenomen na het voorlopig afwenden van een Griekse tragedie, vertrouwen van bedrijven neemt toe, bedrijfswinst verwachtingen verbeteren en leningen van banken aan het bedrijfsleven groeien licht. Huidige waarderingen zijn aantrekkelijker geworden. Gegeven de aanhoudende hoge werkloosheid en recente teleurstellende marktontwikkelingen, neemt de kans toe dat de Europese Centrale Bank het huidige opkoopprogramma van obligaties verder uitbreidt. Dit kan gunstig zijn voor obligatiebeleggingen. Monetaire verruiming is eveneens gunstig geweest voor beleggingen in aandelen en heeft geresulteerd in hogere waarderingen.
Ten derde, voor wat China betreft waren wij al behoedzaam, maar hebben het effect onderschat dat de lagere economische groei heeft gehad op wereldwijde financiële markten. In januari constateerden we dat enkele statistieken duidden op een forse afname van economische groei. Dat dit een wereldwijde daling van aandelenmarkten in gang zou zetten was door ons niet voorzien omdat ontwikkelde markten weinig afhankelijk zijn van China voor economische groei. Tot slot hebben de beleggingsportefeuilles een geringe blootstelling aan andere ontwikkelde landen. Latijns Amerika is met succes vermeden en dat blijven wij doen. We blijven constructief over Indonesië en re-evalueren Chinese aandelen op de huidige waarderingen. Japanse sociale en bedrijfshervormingen lijken te worden onderschat en waarderingen in deze regio blijven aantrekkelijk met aanzienlijke winstgroeiverwachtingen.
Concluderend, mondiale groei wordt verwacht in de buurt van 3% te liggen de komende jaren. Vanwege historisch lage/negatieve rente, neutrale waarderingen in ontwikkelde markten en lage verwachte winstgroei hebben wij de gemiddelde lange termijn rendementsverwachting van de modelportefeuilles verlaagd met 1%. Voor Defensive portefeuilles wordt een lange termijn rendement van gemiddeld 3% per jaar verwacht, voor Balanced is dit 5%. Vanwege de hoge mate van monetair beleidsafhankelijkheid en toegenomen populariteit van passief beleggen verwachten wij aanhoudende hoge volatiliteit en hogere correlatie tussen verschillende beleggingscategorieën. Het emissieschandaal bij Volkswagen en het effect op de auto-industrie en de Duitse beurs heeft zelfs veel passieve beleggers fors geraakt. Dit toont aan hoe directe selectie van aandelen, diversificatie en sectorallocatie waarde kan creëren.
Beleggingsstrategie
Aandelenallocatie is gedurende het laatste kwartaal licht verhoogd. De verzekering in de vorm van index put-opties is gedeeltelijk afgebouwd. Er zijn redelijke relatieve waarderingen te vinden in individuele aandelen die stabiel dividend bieden met conservatieve balansen. Binnen obligaties blijven wij gepositioneerd voor een sterkere USD en houden meer renterisico aan in Euro obligaties dan in USD obligaties. Vanwege risico-rendementsafwegingen blijven de portefeuilles onderwogen in obligaties. Beleggingen in platina zijn geliquideerd voor het Volkswagen fiasco. Goud en palladium zijn gehandhaafd. De beleggingscategorie vastgoed is onderwogen, maar wordt gekenmerkt door hoge kwaliteit ondernemingen met beperkte schuldratio’s die zouden moeten profiteren van aanhoudend lage rente, verstedelijking en de jacht op rendement. De Laaken mandaten houden een relatief hoog percentage aan in liquiditeiten, om risico te verlagen en flexibiliteit te bewaren in het geval van een verdere marktcorrectie.