Beleggings­vooruitzichten derde kwartaal 2016

“You’ve heard of the golden rule, haven’t you? Whoever has the gold makes the rules.”
uit Disney’s Alladin

Defensieve portefeuille positionering heeft geholpen om na uitkomst van het Brits referendum grote bewegingen in de financiële markten relatief goed te doorstaan. Daling van aandelenkoersen is meer dan gecompenseerd door waardestijging van obligaties, goud, sterkere Amerikaanse & Singapore Dollar, Zwitserse Frank, Scandinavische Kroon en goede prestaties van defensieve aandelen, waardoor de Laaken portefeuilles het 1^ste halfjaar 2016 positief konden afsluiten.

Economisch gezien lijkt ons het uitvloeisel van de uitslag van dit referendum, behalve voor Groot Brittannië, beperkt, vanwege het feit dat Groot Brittannië slechts 2% van de wereldeconomie uitmaakt en haar huidige economische omvang nog maar gelijk is aan die van Frankrijk. Net zoals Noorwegen en Nederland kon Groot Brittannië sedert de 70er jaren profiteren van de ontdekking van olie & gas voorkomens. In tegenstelling tot Noorwegen, soupeerden Nederland en Groot Brittannië deze welvaart inmiddels grotendeels op. Dankzij invoering van hervormingen door Margaret Thatcher, 30 jaar geleden, maakte Groot Brittannië sedertdien een periode van langdurig economisch herstel door en kwam er 20 jaar geleden een einde aan de daling van het Pond van circa 70% sedert het einde van de Tweede Wereldoorlog. Mede door geschapen fiscale voorwaarden werd Londen een magneet in Europa en de Wereld en ontstond een ware bonanza in onroerend goed. Sedert 23 juni is aan deze speculatie drift een einde gekomen, zo daalde het pond sterling sedertdien met 13% versus de Euro, verloren beursgenoteerde Britse vastgoed ondernemingen zo’n 30% van hun waarde en staakten in Londen zes niet beurgenoteerde vastgoedfondsen voor particuliere beleggers, met een gezamenlijke waarde van circa ₤ 13 miljard, deze week per direct de uittredingsmogelijkheid.

Veel cliënten die bediend worden door financiële instellingen, advocaten en adviseurs in Londen bevinden zich op het Europese continent. Hiervoor is binnen de EU echter deels een zogenaamd Europees paspoort vereist. Nu Groot Brittannië ervoor heeft gekozen uit de EU te treden, zal een deel van deze activiteiten en investeringen verplaatst gaan worden naar EU lidstaten op het Europese continent en Ierland, inclusief toezichthoudende instellingen thans gevestigd te Londen. Interessant is het om te zien hoe momenteel ambassades verrijzen en worden uitgebreid in Berlijn. De komende jaren zal Westminster gebukt gaan onder complexe en eindeloze ontvlechting uit de EU en heronderhandeling van mondiale verdragen. Het is van belang ons te realiseren dat Zwitserland en Noorwegen welvaren met hun, alhoewel verschillend, geassocieerd lidmaatschap van de EU. De verkiezingsuitslag in Spanje op de zondag volgend op het Brits Referendum bleek geheel anders dan media hadden voorspeld, kennelijk beseften de Spaanse burgers het voordeel van het EU lidmaatschap, na ontgoocheling van de Britten.

Tegenover lage en negatieve rente niveaus in Europa geven Europese aandelen een gemiddeld bruto dividend rendement van 3,9%. Het verschil in rendement is hoger dan ten tijde de financiële crisis in 2008. In de V.S. en Japan zijn deze 0,7% en 2,5%; hierdoor blijft het aantrekkelijk in aandelen van solide ondernemingen te beleggen.

Nederlandse banken verlaagden recent de rentevergoeding op rekening-courant tegoeden naar 0,4%, nog immer 0,8% boven het vergelijkbare rentetarief van de Europese Centrale Bank van minus 0,4%. Het lijkt slechts een kwestie van maanden voordat ook de Nederlandse banken rentevergoeding op spaargelden zullen beëindigen en wellicht, zoals in zoveel andere landen in Europa, over zullen overgaan tot negatieve rentetarieven.

Beleggingsstrategie

Recent is de allocatie naar beursgenoteerde vastgoedondernemingen enigszins verhoogd en werd de positie in Palladium verruild voor uitbreiding in het aandeel Royal Gold Inc., een financier van goudmijnen. Risico’s gerelateerd aan afnemende groei in China blijven bestaan, zo ook die door uitstel van noodzakelijke sanering van Europese banken, waardoor conservatief beheer van de portefeuilles van belang blijft.