Novo Nordisk

Novo Nordisk (NVO) is sinds 2009 onderdeel van de portefeuilles. De onderneming is wereldwijd markleider in insulinemedicijnen. Insuline is een hormoon dat het lichaam aanmaakt om glucose uit bloed te absorberen. Het reguleert bloedsuikerniveaus. Glucose dient als primaire brandstof voor lichaamscellen. Normaliter maakt de alvleesklier insuline aan na het consumeren van voedsel. Wanneer dat niet (voldoende) gebeurt, spreken we van diabetes oftewel suikerziekte. NVO levert insulinemedicijnen die ervoor zorgen dat diabetespatiënten hun bloedsuikerniveaus alsnog kunnen reguleren. NVO wordt geleid door Lars Jorgensen. Jorgensen trad in dienst in 1991 en heeft meerdere rollen gehad binnen NVO inclusief internationale rollen in Nederland, VS en Japan. NVO benoemde Lars tot CEO in januari 2017. Sindsdien heeft NVO een samengesteld jaarlijkse rendement (CAGR) behaald van 20% per jaar.

Producten

Insulinemedicijnen zijn te classificeren in twee grote groepen: insuline en Glucagon Like Peptide-1 (GLP-1). Insuline wordt meerder malen per dag geïnjecteerd om bloedsuikerniveaus op peil te houden voor diabetespatiënten. Geïnjecteerde insuline zorgt voor pieken en dalen in het lichaam, waardoor een risico op te lage/hoge bloedsuikerniveau ontstaat. Daarnaast is een vaak voorkomende bijwerking gewichtstoename. GLP-1 is een innovatie dat het lichaam stimuleert om insuline aan te maken. Dit zorgt voor stabielere bloedsuikerniveaus. Daarnaast hoeft GLP-1 maar 1 keer per week tot 1 keer per dag toegediend te worden. Novo Nordisk verkoopt drie soorten GLP-1 voor diabetes: Victoza (een dagelijkse injectie), Ozempic (een wekelijkse injectie) en Rybelsus (een dagelijkse pil).

GLP-1 wint marketaandeel van insuline en daarbinnen wint Rybelsus marktaandeel van andere GLP-1 medicijnen. Rybelsus is in April 2020 in VS gelanceerd en had in April 2021 al 5.5% GLP-1 marktaandeel. NVO’s grootste concurrent Eli Lilly heeft een concurrerende, wekelijkse GLP-1 injectie genaamd Trulicity. Echter is NVO de enige aanbieder van GLP-1 in pil vorm. De omzetgroei uit GLP-1 producten is groter dan de omzetafname in insulineproducten, wat ervoor zorgt dat Novo Nordisk groei realiseert in diabetesmedicijnen. De insulinemarkt was in 2020 ca. 2 keer zo groot als de markt voor GLP-1.

Diabetes is een steeds vaker voorkomende aandoening. Wereldwijd hebben 422 miljoen mensen diabetes, met 34 miljoen patiënten in Noord-Amerika, 60 miljoen in Europa en >40 miljoen in China. NVO behaalde in 2020 11% van hun totale omzet in China. In deze sterk groeien markt heeft NVO >80% marktaandeel in GLP-1.

Naast diabetes levert NVO ook GLP-1 voor overgewicht onder de naam Saxenda. Saxenda is in essentie een hogere dosis Victoza. Het wordt voorgeschreven voor mensen met overgewicht. Dit medicijn is alleen beschikbaar in injectievorm, maar NVO werkt momenteel aan een pil vorm. Deze nieuwe versie kan een significante omzetstroom betekenen aangezien alleen al de VS meer dan 70 miljoen inwoners telt met obesitas. Daarnaast heeft NVO een klein segment dat medicijnen produceert voor hemofilie (bloedstollingziekte)-patiënten. Tot slot lijkt GLP-1 ook effect te hebben op Alzheimer en niet-alcoholische leververvetting. NVO onderzoekt deze toepassingen verder.

Waardering en risico’s

Door NVO’s sterke positie en terugkerende omzet, genereert het een rendement op geïnvesteerd vermogen van boven de 20%. NVO hoort bovendien tot een select aantal bedrijven dat zowel omzet als winstgroei heeft gerealiseerd in het door Covid-19 geteisterde jaar 2020. Daarnaast heeft NVO geen schuld, koopt het continu aandelen terug en betaalt de onderneming ook nog eens een 2% dividend rendement. Patenten spelen een grote rol in het bedrijfsmodel van NVO. Daar zien wij ook de voornaamste risico’s. De patenten op Victoza en Ozempic/Rybelsus verlopen in respectievelijk 2023 en 2031. Victoza was verantwoordelijk voor 11.5% van NVO’s omzet in het eerste kwartaal van 2021. Diabetespatiënten stappen geleidelijk over op de gebruiksvriendelijkere Ozempic en Rybelsus. In 2023 zal Victoza een minieme rol spelen in de omzet van NVO. Het patent op Saxenda (overgewicht) verloopt in 2023. Echter heeft NVO al de opvolger van Saxenda ontwikkeld. Deze is ook al recent goedgekeurd door de FDA. NVO ontwikkelt hun producten continu door en probeert zo de patent expiraties enkele jaren voor te blijven. Voor NVO betalen we momenteel 24x 2022 verwachtte winst voor een stabiele, lange termijn omzetgroei van >8% per jaar. De defensieve karakteristieken van het bedrijf rechtvaardigen deze waardering in ons opzicht volledig. De hiervoor genoemde opties op Alzheimer en niet-alcoholische leververvetting krijgen aandeelhouders er bovendien bij.

Duurzaamheid

Bij Laaken Asset Management streven wij naar een sterk rendement, met inachtneming van duurzaamheid. Sinds 2016 zijn wij aangesloten bij de Principles for Responsible Investment van de Verenigde Naties. Verder analyseren wij hoe onze beleggingen presteren op Environmental, Social en Governance (ESG) factoren.

Op Environmental gebied houdt NVO bij hoeveel energie ze verbruikt inclusief C02-emissies en waterconsumptie. Voor de productie gebruikt men 100% duurzame energie. Wat betreft Social, biedt NVO toegang tot medicijnen voor armere landen door middel van programma’s waaronder Changing Diabetes in Children en Novo Nordisk Access to Insulin Commitment. Ten slotte vertoont NVO sterke Governance. Het Raad van het bestuur bestaat uit 13 leden, waaronder vier verkozen door werknemers. Dit zorgt ervoor dat zowel aandeelhouders- als werknemersbelangen vertegenwoordigd zijn in de strategie van het bedrijf. Bovendien zijn de meeste NVO werknemers ook aandeelhouders. NVO heeft namelijk in 2019 elke werknemer 75 restricted aandelen geschonken. Deze aandelen zijn vanaf 2023 verhandelbaar. NVO publiceert jaarlijks meerdere ESG statistieken, waaronder hoeveel producten teruggeroepen zijn (0 in 2020), het werknemersverloop (<10%) en het percentage van de werknemers die bedrijfsethiek trainingen hebben gevolgd (>99%).